نوعی رژیم غذایی به نام رژیم غذایی متناسب با گروه خونی در دو دهه اخیر شهرت یافته است. طرفداران این رژیم غذایی بر این باورند که نوع گروه خونی هر فرد تعیین می‌کند که چه نوع غذاهایی برای سلامت او مفید هستند. تعداد بسیار زیادی از افراد روی این رژیم غذایی قسم می‌خورند و مدعی هستند که پیروی از آن جان آنها را نجات داده است اما جزئیات رژیم غذایی متناسب با گروه خونی چیست و بر اساس چه مدارکی ارائه می‌شود؟
رژیم خونی متناسب با گروه خونی چیست؟
رژیم غذایی مناسب با گروه خونی در سال ۱۹۹۶ توسط پزشکی به نام دکتر پیتر د. آدامو انتشار یافت. کتاب او به نام ” متناسب با گروه خونی خود غذای مناسب بخورید” موفقیت بسیار چشمگیری داشت. در این کتاب، وی مدعی شده است که رژیم غذایی بهینه برای هر فردی به نوع گروه خونی او بستگی دارد. وی بر این باور است که هر گروه خونی نشان‌دهنده ویژگی‌های ژنتیکی اجداد او مانند رژیم غذایی که در آن رشد کرده است می‌باشد. در اینجا به تغذیه هر گروه خونی اشاره می‌کنیم:
- گروه خونی A: که به آن گروه کشاورزان نیز گفته می‌شود. افرادی که گروه خونی آنها A است باید مقادیر زیادی غذاهای گیاهی بخورند و از خوردن گوشت قرمز سمی به طور کلی خودداری کنند. این بسیار شبیه به رژیم گیاهخواری است.
- گروه خونی B: که به آنها چادرنشین گفته می‌شود. این افراد می‌توانند غذاهای گیاهی و گوشتی (به جز گوشت مرغ و خوک) بخورند و همچنین می‌توانند مقداری محصولات لبنی مصرف کنند. به هر حال این افراد باید از خوردن گندم، ذرت، عدس، گوجه و چند نوع غذای دیگر پرهیز کنند.
- گروه خونی AB: که به آنها معما گفته می‌شود. این گروه ترکیبی از گروه‌های خونی A و B هستند. غذاهایی که افراد دارای این گروه خونی می‌توانند بخورند عبارتند از غذاهای دریایی، تافو، محصولات لبنی، لوبیا و غلات. این افراد باید از خوردن لوبیا، ذرت، گوشت گاو و گوشت مرغ اجتناب کنند.
- گروه خونی O: که به آنها شکارچی نیز گفته می‌شود. رژیم غذایی این افراد باید سرشار از پروتئین و مقادیر زیاد گوشت، ماهی، مرغ، برخی میوه‌ها و سبزیجات باشد اما مصرف غلات، حبوبات و لبنیات باید محدود شود. این رژیم مربوط به قدیمی‌ترین رژیم‌های غذایی است.
این الگوهای رژیم غذایی برای بسیاری از افراد بدون در نظر گرفتن گروه خونی آنها مفید است. هر ۴ نوع رژیم غذایی (یا سبک‌های غذا خوردن) بر اساس غذاهای واقعی، سالم و یک قدم بزرگ برای دوری از رژیم غذایی غربی شامل غذاهای فراوری‌شده است. بنابراین حتی اگر شما از یکی از این رژیم‌های غذایی پیروی کنید و سلامت شما بهبود یابد، لزوماً به این معنی نیست که به نوع گروه خونی شما مرتبط بوده است. ممکن است دلیل بهبود برخی از افراد همین دلیل ساده باشد که غذاهای سالم‌تری نسبت به قبل خورده‌اند.
حتما بخوانید: رژیم لاغری دوکان، رژیم غذایی دیابتی
لکتین‌ها رابط بین گروه خونی و رژیم غذایی هستند
یکی از نظریه‌های اصلی در مورد رژیم غذایی گروه خونی مربوط به پروتئین‌هایی است که به آنها لکتین گفته می‌شود.
لکتین یکی از اعضای خانواده پروتئین‌ها است که می‌تواند مولکول‌های قند را بسوزاند. این مواد به عنوان موادی شناخته می‌شوند که در جذب مواد غذایی خلل ایجاد کرده و ممکن است اثر منفی روی پوشش روده شما داشته باشند. بر اساس تئوری رژیم‌های غذایی مرتبط با گروه خونی، بسیاری از لکتین‌ها در رژیم غذایی است که به طور خاص انواع مختلف خون را هدف قرار می‌دهد. ادعا می‌شود که خوردن نوع غلط لکتین می‌تواند منجر به آگلوتیناسیون (هم چسبی) سلول‌های قرمز خون شود. در واقع شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد درصد کمی لکتین در حبوبات خام نپخته می‌تواند در برخی از گروه‌های خونی باعث آگلوتیناسیون شود. به عنوان مثال، لوبیا خام فقط می‌تواند با خون افرادی که گروه خونی آنها A است ارتباط برقرار کند. به طور کلی، به نظر می‌رسد که در همه گروه‌های خونی با مصرف لکتین، اگلوتیناسیون اتفاق می‌افتد. به عبارت دیگر، لکتین در رژیم غذایی مخصوص گروه خونی خاصی نیست به جز چند نوع از حبوبات خام. این ممکن است با دنیای واقعی هیچ ارتباطی نداشته باشد زیرا بیشتر حبوبات قبل از مصرف پخته می‌شوند که باعث از بین رفتن لکتین در آنها می‌شود.
آیا رژیم‌های متناسب با گروه خونی، پشتوانه علمی دارند؟
تحقیقات در مورد انواع گروه‌های خونی در چند سال گذشته و چند دهه اخیر به سرعت پیشرفت کرده است. در حال حاضر مدارک قوی برای این که اثبات کند افراد با برخی گروه‌های خونی در معرض بیماری‌های خاصی قرار دارند وجود دارد. به عنوان مثال، احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی در افرادی که گروه خونی آنها O است کم است اما احتمال ابتلا به زخم معده در این افراد بیشتر است. به هر حال، در مطالعات انجام شده ارتباطی بین این موضوع و رژیم‌های غذایی یافت نشده است. در یک مطالعه مشاهده‌ای که بین ۱۴۵۵ فرد جوان انجام شده است، پیروی از رژیم غذایی مناسب گروه خونی A (میوه و سبزیجات زیاد) باعث بهبود سلامت آنها شده است. البته این تأثیر در افرادی که گروه‌های خونی دیگر هم دارند دیده شده است. در یک مطالعه بزرگ که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، محققان اطلاعات حاصل از بیش از ۱۰۰۰ مطالعه را مورد آزمون قرار دادند، در هیچ یک از مطالعات انجام شده ارتباطی بین رژیم غذایی و گروه خونی یافت نشد. در ۴ مطالعه روابطی بین انواع گروه خونی و رژیم غذایی مشخص شد اما این مطالعات به خوبی طراحی نشده بودند. در یکی از مطالعات هم بین آلرژی‌های غذایی و گروه‌های خونی ارتباطی پیدا شده که در واقع با رژیم‌های غذایی مرتبط با گروه خونی سازگار نبود.
سطح تلاش: بالا
اگر شما تا این لحظه گروه خونی خود را نمی‌دانید باید آن را پیدا کنید. نتیجه این کار مشخص می‌کند که شما دقیقاً به چه چیزی نیاز دارید.
محدودیت‌ها: بسته به گروه خونی شما، باید مصرف غذایی خود را به میزان زیادی محدود کنید.
پخت و پز و خرید: گروه خونی شما تعیین‌کننده لیست خرید و انتخاب شما برای خرید مواد خوراکی است.
غذاهای بسته‌بندی‌شده یا گوشت‌ها: هیچ کدام لازم نیست.
در رژیم غذایی متناسب با گروه خونی ورزش‌هایی بر اساس گروه خونی شما پیشنهاد می‌شود. به عنوان مثال، در این رژیم، یوگا یا تای چی برای افرادی که گروه خونی آنها A است و ورزش‌های هوازی سنگین مانند پیاده‌روی سریع یا دوچرخه سواری بیش از یک ساعت در روز برای افرادی که گروه خونی آنها O است پیشنهاد می‌شود.
آیا در این رژیم، محدودیت‌ها یا ترجیحات غذایی وجود دارد؟
از آنجا که در رژیم لاغری گروه خونی، نوع غذایی که شما باید بخورید به طور خاص و بر اساس گروه خونی شما مشخص می‌شود، برای سلایق شخصی جایگاهی قائل نمی‌شود. به عنوان مثال، اگر شما گوشت و سیب زمینی خیلی دوست دارید و گروه خونی شما هم A است نباید خیلی خوشحال باشید چون شما باید مانند یک سبزیخوار غذا بخورید. حتی برای انتخاب ادویه‌ها و چاشنی‌هایی هم که استفاده می‌کنید، توصیه‌هایی وجود دارد. اگر شما به دنبال رژیم بدون گلوتون هستید باید بدانید که در این رژیم، مصرف گلوتون ممنوع نیست. اگر برچسب مواد غذایی را به دقت بخوانید ممکن است شما بتوانید غذاهایی انتخاب کنید که گلوتون نداشته باشند.
حتما بخوانید: انواع رژیم گیاهخواری، لاغری سریع شکم
آیا این رژیم جواب می‌دهد؟
در یک مطالعه مشخص شده است که خوردن غذاهای مربوط به افرادی که گروه خونی آنها A است باعث بهبودی وضعیت سلامتی این افراد شده است که البته این اتفاق در همه افراد مشاهده شده است نه فقط در افرادی که گروه خونی آنها A است. در سال ۲۰۱۳ دریک مطالعه بزرگ مشخص شده که ارتباطی بین رژیم غذایی با گروه خونی فرد وجود ندارد. احتمال کاهش وزن با پیروی از رژیم گروه خونی وجود دارد زیرا محدودیت غذایی در این رژیم‌های غذایی بسیار شدید است.
آیا پیروی از این رژیم‌های غذایی برای درمان برخی بیماری‌ها مفید است؟
رژیم گروه خونی، توصیه‌های خود را بر اساس گروه خونی هر فرد ارائه می‌دهد، بنابراین اگر شما بیماری‌های مزمن مانند دیابت دارید احتمالاً به شما گفته می‌شود که رژیم سرشار از پروتئین پیروی کنید در حالی که افراد مبتلا به دیابت باید از مصرف غذاهای لبنی و مرغ خودداری کنند. این ممکن است با برنامه درمانی شما تداخل ایجاد کند. موسسه دیابت آمریکا رویکردی عملی‌تر برای تغذیه روزانه این افراد پیشنهاد می‌دهد. در این رویکرد نیز در مورد مصرف برخی غذاها هشدار داده شده است. در بیشتر موارد، قطع مصرف یک گروه اصلی مواد غذایی توصیه نمی‌شود. رژیم غذایی متناسب با گروه خونی برای کاهش ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند بیماری‌های قلبی، فشار خون یا کلسترول بالا نیز موفقیت‌آمیز نبوده است. هر کاهش وزنی بر درمان این بیماری‌ها تأثیر مثبت دارد اما بدون توجه به گروه خونی، شما باید از یک راهنمای مشابه انجمن قلب آمریکا برای پیروی از یک رژیم غذایی کم‌چرب و کم‌نمک استفاده کنید. همچنین هر فردی باید ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش‌های هوازی و حداقل دو روز در هفته حرکات تقویتی انجام دهد.
حرف آخر
در رژیم‌های غذایی مبتنی بر گروه خونی، شما باید از مصرف غذاهای فراوری‌شده و کربوهیدرات‌های ساده پرهیز کنید. این می‌تواند برای کاهش وزن نیز کافی باشد اما هر کاهش وزنی در این رژیم غذایی با گروه خونی شما مرتبط نیست. همچنین در هیچ تحقیقی تا کنون اثبات نشده است که این رژیم غذایی می‌تواند به هضم غذا کمک کرده و انرژی بیشتری به شما بدهد. با این که شما می‌توانید برای پیروی از این رژیم‌های غذایی خودتان مواد غذایی را خریداری و آماده کنید اما انتخاب‌های شما بسته به نوع گروه خونی که دارید محدود می‌شود. این رژیم به سرعت برای شما پرهزینه می‌شود زیرا نویسنده آن توصیه می‌کند که مواد ارگانیک را خودتان بخرید. اگر پیروی از یک رژیم غذایی مبتنی بر گروه خونی شما را تحریک می‌کند به این نکته توجه داشته باشید که: توصیه‌های قدیمی برای خوردن غذاهای سالم و کاهش وزن پشتوانه علمی دارد نه محدودیت‌هایی که بر اساس گروه خونی شما ارائه می‌شود.
